Tarih dersinden hangi yerlerden soru gelebilir?
ÖSS’de Tarih soruları, Sosyal - 1 ve Sosyal - 2 testlerinde yer almaktadır. Öncelikle bu bölümler ile ilgili temel bilgileri verelim:
· Sosyal - 1 testinde Tarih dersinin bütün konuları ve Milli Güvenlik Bilgisi soruları yer almaktadır. Bu bölümde yer alan sorularda, kavram ve ilkelerin yorumlanması istenmektedir. Sosyal - 1 testindeki sorular öğrencilerin tamamını ilgilendirmektedir.
· Sosyal - 2 testinde Tarihe Giriş, İlk Çağ Uygarlıkları, İslam Tarihi ve İnkılap Tarihi’nden soru sorulmayacaktır. Bu bölümde, liselerde alan dersi olarak okutulan Genel Türk Tarihi (İslamiyet’ten Önce Türk Tarihi, Türk Dünyası ve Türkiye Tarihi) ve Osmanlı Tarihi (Avrupa Tarihi dahil, I. Dünya Savaşı’nın sonuna kadar Osmanlı Tarihi) derslerinden temel bilgi ve ilkeleri kapsayan, doğrudan bilgi gerektiren sorular sorulmaktadır. Alan ile ilgili soruların yer aldığı Sosyal - 2 testi sadece Sözel puan türüyle (SÖZ - 2) tercih yapacak adayları ilgilendirmektedir. EA öğrencileri, sözel alandan tercih yapmak isterlerse, Sosyal - 2 sorularını çözecektir.
Sosyal - 1 ve Sosyal - 2 alanlarının Tarih soruları neleri içermektedir?
2008 ÖSS’ye hazırlanan adayların karşılaşacakları soruların özelliklerini bilmeleri önemli.
Sosyal - 1 testindeki soru tipleriyle ilgili şunlar söylenebilir:
· Metinli soruların çözümünde verilen bilgilerin dışına çıkılmamalı, ne isteniyorsa iyi anlaşılmalı ve metinde soru ile ilgili bölüm bulunmalıdır.
· Öncüllü sorularda sizden istenilenlere dikkat ediniz. Örneğin, bir olay üzerindeki ekonomik etkenler sorulmuşsa siyasal, dinsel ve hukuksal etkenleri baştan eleyiniz. Ekonomi ile ilgili her öncül, sizin sorunuzun cevabı olmayabilir; bu yüzden neden, sonuç, amaç vs. yönüyle sorunun doğru cevabını aramalısınız. ÖSS’de en çok bu tür sorular yanlış çözülüyor, dikkatli olmakta fayda var.
· Temel bilgiler kullanılarak çözülebilecek bazı sorular çıkmaktadır. Örneğin, XIX. yüzyıldaki olaylardan bazıları verilerek hangisinin “milliyetçiliği” yansıttığı veya yansıtmadığının sorulması gibi. Bu nedenle kavramların anlamları bilinmeli, verilen bir kavramın tarihi olaylarla bağlantısının kurulabilmesi gerekmektedir. Örneğin, kolonicilikle ilgili olarak, toplumlar arasında kültürel etkileşime neden olduğu, ekonomik bir etkinlik olduğu ve ticari bir yönünün bulunduğu bilinmelidir. ÖSS’de kavram bilgisi çok önemli olduğu için kapitülasyon, feodalite, tımar, rönesans, milliyetçilik, güçler birliği, sömürgecilik, halkçılık, reform, merkezi otorite, hümanizma gibi kavramları bilmekte fayda vardır.
Sosyal - 2 testindeki sorular ile ilgili olarak şunlar söylenebilir:
Bu bölümün soru tipleri, 2007 ÖSS Sosyal - 2 testinde yer alan sorularla örneklendirilebilir. Bu tür sorularda;
Olayların;
· Nedenleri, sonuçları, amaçları, özellikleri, devletlere etkileri, başka bir olayla karşılaştırılması, diğer olaylar ile ortak özellikleri, ilk defa kimler tarafından gerçekleştirildiği bilinmelidir.
Devletlerin;
· Kurucusu, kurulduğu yer ve zaman, egemen olduğu bölgeler ve uluslar, etnik kökeni, dünya ulusları ve coğrafyası üzerindeki etkileri, resmi dili, yönetim anlayışı, uğraşları, eserleri, hangi devletlerle hangi antlaşmaları yaptığı, devletlerarası mücadelelerin nedenleri bilinmelidir.
· Antlaşma maddeleri ve olayların kronolojik olarak sıralaması bilinmelidir.
Tarih dersine nasıl çalışmak gerekir?
Tarih dersine çalışma konusunda öğrencileri dershaneye gidenler ve gitmeyenler şeklinde iki gruba ayırmakta fayda görüyorum:
Dershaneye giden öğrenciler, konular anlatılırken öğretmeni iyi dinleyip anlamadığı yerleri mutlaka sormalılar. Tarih dersinde çok fazla olay anlatıldığı ve yorum yapıldığı için her şeyin akılda tutulması zor olabilir. Bu nedenle görülen konular evde kısaca gözden geçirilerek sorularla pekiştirilmelidir. Sorularla pekiştirilmeyen bölümler eksik kalacaktır. Çözülemeyen sorular mutlaka öğretmenlere sorulmalıdır.
Kendi imkanlarıyla kitaplardan çalışan öğrenciler, konuyu dikkatlice okumalı, konuyu hatırlatacak şekilde küçük notlar almalı, anlaşma maddelerinin neyi ifade ettiğini ve yapılan icraatlarla nelerin amaçlandığını öğrenmelidir. Konuyla ilgili gerekli bilgiler, öğrenildikten sonra sorularla pekiştirilmeli, çözülemeyen soru varsa dergideki ilgili bölüm yeniden incelenerek öğrenme işi tamamlanmalıdır.
Sınavda başarılı olmak isteyen aday, kaynakları biriktirmeden zamanında bitirmeli ve geçmiş yıllarda ÖSS’de çıkmış soruları mutlaka çözmelidir. Çünkü, geçmiş yıllarda arka arkaya aynı mantıkla ve bilgilerle gelen sorulara bolca rastlanmaktadır. Bu nedenle eski sorular çözülerek soru mantığı kavranmalıdır. Konulara bu şekilde hazırlanan adayların soruları çözmeleri kolaylaşacaktır.
Derse çalışırken tavsiye edebileceğiniz kaynaklar nelerdir?
Sadece birkaç kaynak tavsiye etme yerine sınav sistemine uygun anlatım yapan ve soru içeren bütün yayınlardan faydalanılması gerektiğini söylemek daha doğru olacaktır.